ONTSTAAN

1977 - Tijd voor een initiatief op mensenmaat: Noël Ongenae en Lut Cosyns studeren af aan het HISS Zeepreventorium in De Haan en starten in 1977 in Brugge met een kleinschalig opvang- en behandelingstehuis in de sector van de bijzondere jeugdbijstand: Tronkestik. De kinderen die in Tronkestik terechtkomen, hebben vaak emotionele en gedragsproblemen en komen uit multi-probleemgezinnen. Tijdens hun studies aan het Zeepreventorium maakten de oprichters al kennis met de genezende kracht van de zee in de begeleiding van astma- en eczeempatiënten en met nieuwe behandelingsmethodes die werden ingepast in een zee- en duinenomgeving.

Vanaf 1980 introduceren zij in Tronkestik het relationeel cognitief behaviourisme van P. Van Oost. Via dit leertheoretische model gaan zij op zoek naar strategieën en methodieken die bij het kind weinig weerstand oproepen en een positieve stimulans kunnen betekenen in het veranderingsproces. Vanaf begin jaren tachtig wordt er in Tronkestik al geëxperimenteerd met een voor Vlaanderen totaal nieuw concept: zeezeil-ervaringstochten met de kinderen. Die specifieke beleving op zee werd als een hefboom gebruikt voor ontwikkeling en verhoging van de algemene sociale competentie.

1992 - Tijd voor ontmoeting
Op één van die zeezeil-ervaringstochten naar de oostkust van Engeland ontmoet de Tronkestik-bemanning op volle zee de oceaan-catamaran Aldabra, die met electriciteitsproblemen te kampen heeft. Samen zetten ze koers naar Harwich. Gilbert Heyvaert en Noël Ongenae zullen vanaf 1992 samen nog verschillende zeiltochten ondernemen.

Zoals dat zo vaak gaat: een toevallige maar heel belangrijke ontmoeting. De schipper van de Aldabra, Gilbert Heyvaert, is sterk geïnteresseerd in het effect en de mogelijkheden van zeilen als therapie, terwijl Noël Ongenae belangstelling aan de dag legt voor de catamaran van Heyvaert. Heyvaert had die namelijk helemaal zelf gebouwd, naar een plan van James Wharram, een toen controversiële jachtenbouwer die Polynesische bootontwerpen omzette naar hedendaagse jachtbouw. De verhouding mens-natuur en de krachtbeheersing staat centraal in Wharrams filosofie.

Gilbert Heyvaert, de bouwer van de boot werd geboren op 22 /10 /1927 te Gent en was tot aan zijn pensioen zelfstandige in aluminium constructies. 
Rond 1988 start hij met het bouwen van een PAHI 31 naar het plan van James Wharram.Het kost Gilbert +/- 1500 werkuren gespreid over vier jaar om de bouw van de Pahi 31 te voltooien. De boot wordt te water gelaten in 1992 en wordt sinds dan intensief gebruikt
In diezelfde periode krijgt Tronkestik de kans om de catamaran Aldabra van Gilbert over te nemen. Onder deskundig toezicht van de bouwer wordt de boot gerestaureerd en krijgt hij meteen ook een nieuwe naam: Tama Moana (Kind van de Zee).

2003-2004 - Tijd voor verdieping en overdracht
Ruben Ongenae studeert af als regent LO/bewegingsrecreatie met zijn eindwerk "Zeilles, een unieke ontwikkelingskans voor kinderen met opvoedingsproblemen". Daarin wordt het concept van het therapeutisch zeezeilen theoretisch verder uitgediept en toegespitst op specifieke doelgroepen, zoals kinderen met ADHD.

2005-2006: tijd voor try-out
In 2005 gaat het project intern in try-out, in 2006 stelt het zich eveneens in try-out open voor andere voorzieningen in de Integrale Jeugdhulp.
Het eerste echte voldragen vaarseizoen is een feit.
Chris en Els, wereld-omzeilers en dochter en schoonzoon van Gilbert waren samen men Rik Heyvaert altijd de vaste bemanning geweest van de Aldabra (nu Tama Moana). Zij werden toen peter en meter van het nieuwe project.

2007 - Tijd voor Tama Moana/Sail4Children
Tama Moana/Sail4Children gaat in 2007 op zoek naar een duurzame structuur waarbinnen het project zich verder kan ontwikkelen. Het therapeutisch concept wordt opengesteld voor alle partners binnen de Integrale Jeugdhulp en binnen partnership-overeenkomsten worden voor diverse voorzieningen en hulpverleningsorganisaties specifieke programma's op maat ontwikkeld: het Sail2 aanbod.


2009 - Tronkestik bevestigt zijn vertrouwen in de werking van Sail4children en koopt een 2e catamaran aan: de Blue Moana. Zo kan het project vanaf dan een 5-daags paaszeilkamp met overnachting voor 5 jongeren én een 10-daags zomerzeilkamp met overnachting voor 12 jongeren aanbieden.


2023 - Sail4children wordt gedragen door het samenwerkingsverband van 7 Brugse voorzieningen binnen een halftijdse werkinvulling. De schipper combineert Sail4Children met een halftijdse betrekking binnen Tronkestik en contextbegeleiding. Het aanbod van Sail4children wordt hierop aangepast ( tijdelijk schrappen van meerdaagse tochten) en zoekt o.a naar een nieuw evenwicht  in aanbod vaardagen voor de verschillende partners!
                                           
                                       
Over de Tama Moana


Onze catamaran (tweerompenboot) Tama Moana is een PAHI 31 ontworpen door James Wharram. Hij ontwerpt en zeilt reeds een vijftigtal jaren. James Wharram houdt er specifieke filosofische en antropologische beschouwingen op na om zijn ontwerpen te verantwoorden.


"A Boat, like Weapons, Weaving and Pottery is one of man's earliest artefacts. As with Weapons, Tools Weaving and Pottery they can be strictly utilitarian or embody highest sculptural, decorative aspects of man's psyche. At its best a boat is the totality of environmental sculpture" "In a world of shifting values, to build and sail one's own boat, gives an inner certainty, strength and apartness to live one's own lifestyle"


Vrij vertaald betekent dit: "Het ontwerpen van een boot behoort tot de primaire bezigheden van de mens, zoals een wapen en werktuigen gebruiken, weven en potten bakken.Deze productie kan men bekijken vanuit "bruikbaarheidsoogpunt" maar ook vanuit het oogpunt van een kunstzinnige creatie van het menselijk brein. Een boot is op zijn best indien hij in overeenstemming is met zijn omgeving. Volgens Wharram geeft het bouwen van en zeilen met een boot een innerlijke zekerheid en sterkte zodat een eigen leefstijl kan ontwikkeld worden en dit in een wereld van snel veranderende normen en waarden.


Een catamaran is een traditioneel historisch zeilschip afkomstig uit de Stille Oceaan. Archeologische studies hebben uitgewezen dat primaire catamarans gediend hebben voor migratie over de oceanen zowat 3000 jaar geleden. De oorspronkelijke boten waren afgeleid van een primaire kano vorm en waren gebouwd als een groot vlot. Door deze vorm waren ze in staat om met grote gewichten en veel bemanning andere oorden te verkennen.


                                   
                                     



Ecologisch leven

Het Sail4Children/Tama Moana zeilproject probeert in zijn totaliteit een voorbeeld te zijn van ecologisch varen met een zo klein mogelijke ecologisch voetafdruk. Zo wordt bij elke tocht stil gestaan bij de afbreekbaarheidsduur van de verschillende soorten afval in zee. 
  • aan boord wordt verantwoord omgesprongen met het zoet water
  • er wordt zoveel mogelijk onder zeil gevaren en dus bij voorkeur gebruik gemaakt van windenergie 
  • de Tama Moana is uitgerust met zuinige 4-takt benzinemotoren die voldoen aan de strengste emissienormen. De Blue Moana is uitgerust met zuinige 4takt dieselmotoren (max 1.5 l/draaiuur) die halfjaarlijks worden onderhouden
  • de elektriciteitsvoorziening aan boord gebeurt op beide boten hoofdzakelijk door zonnepanelen 
  • de voorziene afvalpunten in de haven worden gebruikt


Een zeezeilervaring verwoord door onze coach Noel Ongenae

Bij het zeezeilen grijpen er twee processen in op je "zijn": enerzijds is er het fysieke aspect en anderzijds is er de mentale dimensie.


Je wordt tijdens het zeilen een onderdeel van de natuur en de eeuwig voortdurende beweging van getijden en golven. Je wordt als het ware onderworpen aan de energetische kracht van de zee. De natuur grijpt je bij je nekvel en houdt je voortdurend in beweging, zacht gekoesterd of juist wild door elkaar geschud. De wind, de zon en het zeewater maken van de zeilsport op volle zee een ingrijpende gebeurtenis.
Ook mentaal laat een zeezeiltocht je niet onberoerd. Die mentale dimensie van de zeezeilsport komt tot uiting in de verbondenheid van de mens met de zee. Elk individu voelt zich op zijn eigen manier aangetrokken tot de zee en haar perspectieven: vrijheid, rust, het zicht krijgen op een horizon, verlost zijn van alle aardse beslommeringen ... de mogelijkheid om in relatie te gaan met een natuur die niet alleen ons verdriet en onze zorgen maar ook onze verlangens en onze toekomstdromen in ontvangst neemt...
De verhouding van de mens tot de zee is gestructureerd en voorspelbaar en vereist een onderdanigheid waar je moeilijk omheen kan. Binnen deze context worden niet alleen alle zintuigen geprikkeld maar kan je als individu ook innerlijke dimensies (her)ontdekken.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten